سینه‌ها یکی از مهم‌ترین اعضای بدن به شمار می‌روند. یکی از شایع‌ترین توده‌های خوش‌خیم سینه در بانوان فیبروآدنوما است که بیشتر در زنان زیر ۳۰ سال یافت می‌شود. فیبروآدنوم در یک یا هر دو پستان ممکن است اتفاق بیافتد. در ادامه مقاله به بررسی علت بروز فیبروآدنوما پستان و علائم آن خواهیم پرداخت. هم‌چنین نحوه درمان آن را نیز مورد بررسی قرار خواهیم داد.
بیماری فیبروآدنوم (Fibroadenoma) پستان
فیبروآدنوم توده‌های پستانی جامد و سفت و قابل حرکت و غیرسرطانی هستند، که به طور معمول در بین خانم‌ها مشاهده می‌شود اما در برخی از موارد نادر در بین آقایان نیز مشاهده شده است. توده‌های فیبروآدنوم هم به صورت تک و هم با تعداد زیاد می‌توانند پدیدار شوند و موجب تشدید خطر ابتلا به سرطان سینه نخواهند شد. این توده‌ها با دست نیز قابل لمس خواهند بود و موجب بروز درد نخواهند شد. اندازه این تومورها با یکدیگر متفاوت بوده و در صورت کوچک بودن اندازه‌ی آن ممکن است که فرد حتی متوجه حضور آن‌ها نشود. فیبروآدنوم بر خلاف سرطان سینه در دیگر اندام‌های بدن گسترش پیدا نمی‌کند و از بافت پستان خارج نمی‌شود. این توده‌ها در بیشتر مواقع بدون درمان کوچک شده و از بین می‌روند ولی در بعضی مواقع باید درمان شوند.
علت بروز فیبروآدنوم پستان
هنوز به طور دقیق علت بروز فیبروآدنوم کشف نشده است اما احتمال بروز این بیماری در سنین باروری به دلیل ترشح هورمون استروژن بیشتر خواهد بود. هم‌چنین مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری تا قبل از سن ۲۰ سالگی موجب افزایش خطر بروز فیبروآدنوم پستان خواهد شد. پرخوری و عدم تحرک علت دیگری است که احتمال بروز این توده‌ها را افزایش می‌دهد چونکه موجب تجمع مواد زائد در بدن خواهد شد. پس از دوران یائسگی به دلیل کاهش سطح هورمون استروژن اندازه فیبروآدنوم ممکن است کاهش پیدا کند.
علائم فیبروآدنوم پستان
- توده‌ها سفت و یا حالت پلاستیکی دارند.
- بدون درد هستند.
- داخل سینه حرکت می‌کنند.
- با معاینه فیزیکی توسط دست قابل لمس هستند.
- این توده‌ها دایره‌ای شکل هستند.
- تغییر ظاهر پستان‌ها
چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به فیبروآدنوم هستند؟
- زنان دارای سنین ۱۵ تا ۳۵ سال
- زنان باردار
- زنان شیرده
- افراد با سابقه خانوادگی در زمینه سرطان سینه
انواع فیبروآدنوم پستان
- فیبروآدنوم ساده: این توده‌ها شکل یکسان و ثابتی داشته و تغییر شکل نخواهند داد.
- فیبروآدنوم پیچیده (مختلط): ویژگی‌های سلولی متفاوتی داشته و احتمال افزایش ابتلا به سرطان سینه در آن بالاست. در این نوع از فیبروآدنوم توده‌ها شکل و ساختار نامنظمی دارند.
- فیبروآدنوم کمپلکس: این نوع از فیبروآدنوم علاوه بر بافت فیبروم دارای مواد زائد دیگری مانند کیست یا سلول‌های غیرطبیعی نیز هست.
- فیبروآدنوم غول‌آسا: در این نوع از فیبروآدنوم‌ها تومورها بسیار بزرگ‌تر از ۵ سانتی‌متر هستند که باید حتما برداشته شوند. این تومورها به بافت سینه فشار وارد می‌کنند.
- فیبروآدنوم برگی: این نوع از فیبروآدنوم بسیار خطرناک بوده و امکان سرطانی شدن آن بسیار بالاست به همین دلیل باید با استفاده از جراحی برداشته شود.
- فیبروآدنوم نوجوانی: این نوع از فیبروآدنوم در بین دختران ۱۰ تا ۱۸ سال بروز پیدا می‌کند و به طور معمول به خودی خود کوچک شده و از بین می‌رود.
تشخیص فیبروآدنوم پستان
در صورت مشاهده توده در بافت پستان خود به پزشک مراجعه کرده تا معاینه شوید. ابتدا پزشک متخصص هر دو سینه‌ی شما را به صورت فیزیکی معاینه کرده و با لمس توده اندازه و شکل بافت آن را تشخیص می‌دهد. در صورتی که غده‌ی موجود علائمی مانند فیروآدنوم داشته باشد پزشک از روش‌های تصویربرداری و آزمایشاتی مانند ماموگرافی و سونوگرافی، رادیولوژی و بیوپسی برای بررسی بیشتر و تشخیص دقیق‌تر توده‌ها استفاده خواهد کرد. دقیق‌ترین روش برای تشخیص توده بیوپسی است که در این روش قسمتی از بافت توده را جدا کرده و در آزمایشگاه بررسی خواهند کرد.
روش‌های درمان فیبروآدنوم پستان
در بسیاری از موارد که توده فیبروآدنوم کوچک است و رشد آن ثابت است می‌توان بدون جراحی آن را درمان کرد. ولی اگر توده بزرگ و در حال رشد باشد از جراحی برای درمان و از بین بردن توده‌ها استفاده می‌شود. درادامه به بررسی هر یک از این روش‌ها خواهیم پرداخت.
درمان فیبروآدنوم بدون جراحی
توده‌های خوش‌خیم فیبروآدنوم پستان در صورتی که کوچک و زیر دو سانتی‌متر باشند باید به طور مداوم برای معاینات دوره‌ای به پزشک مراجعه کرده تا توده‌ها از لحاظ سایز و اندازه و رشد مورد بررسی قرار بگیرند تا در صورت نیاز برای درمان آن اقدام شود. در ادامه به بررسی روش‌های درمان فیبروآدنوم بدون جراحی خواهیم پرداخت.
- روش انجماد: در صورت کوچک بودن توده‌ها از روش انجماد توده‌ها استفاده خواهد شد که در این روش یک سوزن مخصوص در بافت توده فرو کرده و آن را با مایع سردی پر خواهند کرد.
- روش ماموتومی: در این روش ابتدا یک نمونه‌برداری از توده انجام شده و سپس با استفاده از دستگاه وکیوم بیوپسی یا ماموتومی توده فیبروآدنوم به صورت قطعه قطعه برش زده شده و خارج خواهد شد. این دستگاه در زیر توده قرار می‌گیرد. این روش با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام خواهد شد.
درمان فیبروآدنوم با جراحی
در صورتی که توده‌های فیبروآدنوم بزرگ بوده و در حال رشد باشد از جراحی برای خارج کردن آن‌ها استفاده خواهد شد. در روش جراحی با ایجاد یک برش کوچک توده‌ها را از بافت سینه خارج می‌کنند. در ادامه به بررسی روش‌های جراحی فیبروآدنوم خواهیم پرداخت.
- روش لامپکتومی: با استفاده از این روش ابتدا برش‌هایی ایجاد شده و سپس بخشی از بافت مجاور پستان را خارج کرده و آن را برای بررسی به آزمایشگاه ارسال می‌کنند.
- روش کریوبلاسیون (cryoblation): در این روش با استفاده از یک ابزار باریک به نام کریوپروب بافت توده را در پستان از بین خواهند برد.
سخن پایانی
در صورت لمس توده در بافت سینه به پزشک متخصص مراجعه کرده و برای درمان آن اقدام کنید. در صورتی که پس از درمان و جراحی فیبروآدنوم باز هم با توده‌هایی مواجه شدید به پزشک خود مراجعه کرده و آزمایشات را برای بررسی سرطانی یا غیرسرطانی بودن توده انجام دهید. برای افراد مبتلا به فیبروآدنوم رژیم غذایی وجود نداشته و این امر فقط مختص به افراد مبتلا به کیست سینه است. این عارضه عوارضی به اون صورت نخواهد داشت؛ ولی در صورتی که اندازه توده‌ها بزرگ باشد مقداری احساس درد برای بیمار ایجاد می‌کند و فیبروآدنوم پیچیده احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش خواهد داد.
